ตลาดแรงงาน ในปี 2020 เต็มไปด้วยคนรุ่นใหม่ที่มีทักษะและความสามารถรอบด้าน โดยเฉพาะกลุ่มนักศึกษาจบใหม่ที่กำลังมองหางานในฝันของตัวเอง และกลุ่มคนทำงานวัยกลางคนที่พร้อมพัฒนาตนเองให้มีทักษะด้านดิจิทัลและเทคโนโลยี ทำให้มนุษย์เป็ดต้องรีบอัปเกรดความสามารถของตัวเองให้เก่งขึ้น เพื่อรับมือกับการมาของมนุษย์เป็ดยุคใหม่ที่เก่งกว่า เพราะเทรนด์การสรรหาพนักงานในตลาดแรงงานยุคปัจจุบันได้หันมาสนใจผู้สมัครงานที่มีความสามารถที่หลากหลาย หรือที่เราเรียกว่า Multitasking Skill เพราะฉะนั้น ใครที่รู้ตัวว่าขาดทักษะด้านไหนควรรีบจัดการเติมเต็มให้เร็วที่สุด ถ้าช้าเพียงก้าวเดียว เราอาจจะกลายเป็นเป็ดที่ไม่มีน้ำให้ว่ายอีกต่อไป
มนุษย์เป็ดเป็นคนที่ทำงานได้หลากหลายและจัดการกับปัญหางานล้นโต๊ะได้ดี ส่วนมากมักจะพบเห็นคนประเภทนี้ในสายงานด้านบริหารและดิจิทัล ใคร ๆ ก็บอกว่ามนุษย์เป็ดทำงานได้รอบด้านก็จริง แต่ไม่เก่งสักอย่างจริงหรือไม่ ต้องบอกเลยว่าไม่จริงอีกต่อไปแล้ว เพราะในปัจจุบันคนที่รักการพัฒนาตนเองได้หันมาสนใจเรียนคอร์สออนไลน์กันมากขึ้น จึงทำให้โลก ณ ปัจจุบัน มีมนุษย์เป็ดสายพันธุ์ใหม่เข้ามาแข่งขันกันในตลาดแรงงานมากขึ้น ถ้าเราอยากเป็นมนุษย์เป็ดที่มีค่า จงหาแหล่งน้ำให้เหมาะสมกับตัวเองและอย่าหยุดเรียนรู้ วันนี้มีแนวคิดการพัฒนาความก้าวหน้าในอาชีพของมนุษย์เป็ด และมุมมองการสรรหาพนักงานสำหรับองค์กรมาแนะนำให้เพื่อน ๆ นำไปปรับใช้กันครับ
คนที่มีความก้าวหน้าในสายอาชีพมักจะมีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล ไม่ใช่คนที่ทำงานเพื่อเลี้ยงชีพเท่านั้น แต่ต้องมีเป้าหมายการทำงานที่ชัดเจน เช่น การตั้งเป้าหมายระยะสั้นใน 1-2 ปีนี้ เราจะทำอะไรและเดินไปทางไหน และการตั้งเป้าหมายระยะยาวเมื่ออายุ 30-50 ปี ชีวิตเราจะเป็นอย่างไรในตอนนั้น ถ้าเราจินตนาการวาดฝันความสำเร็จเอาไว้อย่างแน่วแน่และเดินตามเป้าหมายนั้น ความสำเร็จจะมาหาเราอย่างแน่นอน
การพัฒนาตนเองสำหรับมนุษย์เป็ด ต้องเน้นพัฒนาทักษะตามที่ตลาดต้องการ อย่าพัฒนาไปโดยที่ไม่รู้เป้าหมายของตัวเอง เช่น ถ้าเราอยากเติบโตในสายงาน A ต้องมุ่งเน้นไปที่ความรู้หลักของสายงานนั้น เพราะอย่างน้อยเราจะได้มีความรู้และความสามารถหลัก (Core knowledge) เอาไว้เป็นอาวุธเด็ดในการทำงาน ส่วนทักษะด้านอื่น ๆ เอาไว้คอยสนับสนุนการทำงานของเราให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
คนที่อยากเติบโตในสายอาชีพต้องกล้าเดินเข้าไปหาโอกาสให้กับตัวเอง อย่ารอให้โอกาสเดินเข้ามาหาเราเพียงอย่างเดียว เช่น เมื่อมีการแข่งขันการประกวดผลงาน หรือหัวหน้าเปิดโอกาสให้เสนอไอเดีย จงคว้าโอกาสนั้นเอาไว้ หมั่นเดินเข้าไปถามหางานอยู่บ่อย ๆ แล้วโอกาสดี ๆ จะเข้ามาหาเราแบบไม่รู้ตัว
มนุษย์เป็ดสามารถเป็นได้ทั้ง Generalist และ Specialist ขึ้นอยู่กับตำแหน่งงานที่ได้รับผิดชอบ ถ้าเราเป็นผู้จัดการหรือผู้บริหาร เราคงเป็นเป็ดประเภท Generalist ที่ต้องมีทักษะรอบด้านเอาไว้บริหารจัดการ แต่ถ้าเราเป็นพนักงานระดับล่างหรือระดับปฏิบัติการ การเป็นเป็ดประเภท Specialist จะเหมาะสมกับเราที่สุด นอกจากจะมีทักษะรอบด้านติดตัว ต้องมีทักษะหลักที่เอาไว้ใช้สำหรับงานหลักด้วย การเป็นเป็ดไม่ใช่ว่าจะไม่เก่งอะไรสักอย่าง แต่อย่างน้อยเราต้องชูจุดเด่นความเก่งของเราออกมาสักหนึ่งอย่าง
ถ้าต้องการพนักงานประเภทมนุษย์เป็ดที่ทำงานได้ดีกับองค์กร ต้องเลือกคนที่มีความสามารถและประสบการณ์จากตำแหน่งงานที่เราต้องการ มีคำนิยามที่กล่าวว่า “ถ้าต้องการปลาช่อน ต้องหาปลาช่อนมาให้ได้ ไม่ใช่หาแซลมอนมาแทน” เช่น ถ้าองค์กรธุรกิจประเภท Agency Advertising ต้องการสรรหาพนักงานตำแหน่ง Account Executive อย่างน้อยองค์กรจะต้องเลือกคนที่มีพื้นฐานด้านการตลาด ไม่ใช่สรรหา Account Executive จากอุตสาหกรรมอื่นที่ไม่เกี่ยวข้อง การเลือกมนุษย์เป็ดที่เหมาะสมเข้ามาทำงาน องค์กรสามารถนำเขามาปรับใช้ได้กับกระบวนการทำงานและวัฒนธรรมขององค์กรได้ทันที
ในปี 2020 เราทุกคนมารถเข้าถึงความรู้ได้ง่ายมากขึ้น จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เราจะเห็นคนรุ่นใหม่มีทักษะและความสามารถติดตัวมากกว่าหนึ่งอย่าง ถ้าพูดถึงการพัฒนาตนเองของกลุ่มคนทำงานประเภท Multitasking Person แบบมนุษย์เป็ด จะต้องคำนึงถึงความต้องการของตลาด ณ ปัจจุบันเป็กหลัก เพราะฉะนั้น ถ้าอยากเป็นคนที่เนื้อหอมน่าดึงดูด นอกจากจะมีทักษะรอบด้านยังต้องหมั่นเรียนรู้ทักษะที่ตรงกับความต้องการของตลาดอีกด้วย
องค์กรส่วนใหญ่ต้องการคนที่มีลักษณะการทำงานที่เข้ากันได้กับกระบวนการทำงานขององค์กรและตำแหน่งงานนั้น เช่น งานที่อาศัยการเจรจาต่อรองก็จำเป็นต้องสรรหาคนที่พูดเก่ง ยิ้มแย้ม และมีบุกคลิกภาพดี หรืองานที่ต้องการความเร่งด่วน องค์กรก็จะหาคนที่มีความคล่องแคล่วว่องไว เป็นต้น ดังนั้น ก่อนที่ผู้สมัครจะส่งเรซูเม่ไปยังบริษัทต่าง ๆ ต้องพิจารณาตัวเองก่อนว่าตัวตนของเราเหมาะสมกับตำแหน่งงานนั้นหรือไม่ ถ้าได้โอกาสเข้าไปทำงานแล้วจะปรับตัวได้ดีแค่ไหน
ความสามารถคือตัวเลือกแรกที่บริษัทใช้พิจารณาผู้สมัครงานทุกคนที่ส่งเรซูเม่และผลงานเข้ามา ถ้าพูดถึงมนุษย์เป็ดที่มีทั้งความรู้และความสามารถรอบตัวจะต้องนำเสนอสิ่งที่ตัวเองถนัดมากที่สุดมาเป็นความสามารถหลักของตัวเอง หมายความว่าคนที่เป็นเป็ดไม่ใช่แค่เก่งรอบด้านเพียงอย่างเดียว แต่ต้องแสดงศักยภาพของตัวเองให้น่าสนใจด้วย
วัฒนธรรมองค์กรคือตัวกำหนดธรรมเนียมปฏิบัติของพนักงาน ถ้าใครที่ต้องการเติบโตและก้าวหน้าในองค์กร จะต้องเคารพและประพฤติตนตามวัฒนธรรมอย่างขาวสะอาด เมื่อเราอยากสมัครงานเข้ามาทำงานกับองค์กรใดองค์กรหนึ่งเราต้องยอมรับกับกฎกติกา แล้วเราจะอยู่ในองค์กรนั้นได้แบบไร้กังวลเรื่องความประพฤติ
“เจ้านายเขาจ้างเรามาให้เก่งขึ้นทุกวัน ไม่ใช่จ้างเรามาให้ทำงานเพียงอย่างเดียว”
โดยส่วนมากคนที่ประสบความสำเร็จในอาชีพของตัวเอง ล้วนทุ่มเทและเรียนรู้การทำงานในทุก ๆ วัน มนุษย์เป็ดก็เช่นเดียวกัน ถึงแม้จะถูกมองว่าเป็นคนที่ไม่ได้มีทักษะอะไรโดดเด่นเป็นพิเศษ แต่ถ้าปรับทัศนคติเปลี่ยนจากคนที่ทำงานไปวัน ๆ ให้กลายเป็นคนที่พร้อมจะเรียนรู้และเก่งขึ้นทุกวัน เราอาจจะกลายเป็นคนที่องค์กรรักและอยากเก็บไว้เป็นกำลังสำคัญต่อไป เราเชื่อว่าคนขยันและคนที่ทุ่มเทกับการทำงานคือต้นแบบของผู้นำที่มักจะถูกตอบแทนด้วยความสำเร็จกลับมาเสมอ